ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը սպառնում է պատժամիջոցներ սահմանել Իրաքի դեմ՝ հայտարարելով, որ եթե ամերիկյան զորքերը լքեն երկիրը, Իրաքի կառավարությունը ստիպված կլինի Վաշինգտոնին վճարել երկրում տեղակայված «չափազանց թանկ» ռազմաբազայի համար, հաղորդում է Reuters-ը:

Նա նշել է, որ եթե Իրաքն ԱՄՆ զինված ուժերին խնդրել է լքել երկիրը «ոչ բարեկամական հիմքով», ապա «ԱՄՆ-ը նրանց դեմ այնպիսի պատժամիջոցներ կսահմանի, որ նրանք նախկինում չեն տեսել, եւ դրա համեմատ Իրանի դեմ պատժամիջոցները ձանձրալի կթվան»:

Հիշեցնենք, որ նախօրեին Իրաքի խորհրդարանը քվեարկել է երկրի տարածքից ամերիկյան զորքերի դուրսբերման օգտին:

Բացի այդ, նա անտեսել է ավելի վաղ արտահայտած մտավախություններն այն մասին, որ որպես թիրախ Իրանի մշակութային օբյեկտների ընտրությունը կարող է ռազմական հանցագործություններ սադրել:

«Նրանց կարելի է սպանել մեր մարդկանց: Նրանց կարելի է ճանապարհային ականներ կիրառել եւ պայթեցնել մեր մարդկանց: Իսկ մեզ չի՞ կարելի ձեռք տալ նրանց մշակութային օբյեկտներին: Այդպես չի լինի»,- ասել է ԱՄՆ նախագահը:

Իրանում հրաժեշտ են տալիս սպանված գեներալ Ղասեմ Սոլեյմանիին: Վերջինիս դուստրը խոստացել է, որ հոր մահը սև օր կդառնա ԱՄՆ-ի և Իսրայելի համար: Ամբողջ Իրանում սգո արարողություններին մասնակցում են հարյուր հազարավոր մարդիկ:

Հարյուր հազարավոր մարդիկ Թեհրանի «Հեղափոխություն» փողոցում են: Ժողովրդի շարքերում վեր են բարձրացել զոհված գեներալի լուսանկարները, սգո սև և վրեժի կարմիր դրոշները: Երկրի հոգևոր առաջնորդ այաթոլլա Ալի Խամենեին անձամբ է աղոթք կարդացել և սգացել գեներալի մահը: Ժողովրդի շարքերի միջից լսվում են «մահ Ամերիկային» բացականչություններ:

Սոլեյմանիի հրաժեշտի արարողությունը ներկայացվում է ուղիղ հեռարձակմամբ:

Իրանի արտաքին գործերի նախարար Մոհամադ Ջավադ Զարիֆը «ԱՄՆ-ի կողմից միջազգային ահաբեկչության ակտ» է անվանել «Ալ Կուդս» ջոկատների հրամանատար, գեներալ Կասեմ Սուլեյմանիի սպանությունը, տեղեկացնում է ՏԱՍՍ-ը։

«ԱՄՆ-ի կողմից միջազգային ահաբեկչության ակտը՝ ուղղված գեներալ Սուլեյմանիի (սպանությանը) եւ «Իսլամական պետության», «Ջեբհաթ ան Նուսրայի», «Ալ Քաիդայի» ու մյուսների դեմ պայքարող ամենաարդյունավետ ուժի գեներալին սպանած ակտը չափազանց վտանգավոր է եւ հիմար թեժացման կհանգեցնի»,- գրել է Զարիֆը։ Նա նաեւ ընդգծել է, որ ԱՄՆ-ը պատասխանատվություն է կրելու իրանցի զորահրամանատարի սպանության հետեւանքների համար։

Մինչ այդ Պենտագոնը հաստատել էր, որ ուրբաթ հրթիռային հարված է հասցրել Բաղդադի օդանավակայանի շրջանում, ինչի հետեւանքով սպանվել է Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի (Իրանի ԶՈւ էլիտար ուժեր) հատուկ նշանակության ուժերի հրամանատար Կասեմ Սուլեյմանին։ Ամերիկյան ռազմական գերատեսչության մամուլի ծառայությունը տեղեկացրել էր նաեւ, որ գործողությունն իրականացվել է ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի կարգադրությամբ։

ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը դեկտեմբերին 20-ին Սանտկ Պետերբուրգում ընթացող Եվրասիական Բարձրագույն խորհրդի նիստին Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի նախագահ Տիգրան Սարգսյանին ԵԱՏՄ զարգացման մեջ ունեցած մեծ ներդրման համար շնորհեց բարձր պետական պարգև՝ «Բարեկամության» շքանշան։

ՌԴ ղեկավարը նշեց, որ Տիգրան Սարգսյանն անձնական մեծ ներդրում է ունեցել ԵԱՏՄ-ի զարգացման գործում, նրա ղեկավարությամբ ԵՏՀ-ն վերջին 4 տարիներին շատ հաջող է աշխատել՝ լուծելով ամենաբարդ հարցերը։

«Նա շատ բան է արել, որ ԵԱՏՄ-ն դառնա արդյունավետ տնտեսական միություն։ Մեծ ջանքեր է գործադրել բարձրացնելու նրա միջազգային հեղինակությունը։ Տիգրան Սարգսյանի ներդրումը մեծ է նաև հայ-ռուսական հարաբերությունների ընլայնման և ամրապնդման գործում»,-ասաց ՌԴ  նախագահը։

Վլադիմիր Պուտինը նաև ընդգծեց, որ Տիգրան Սարգսյանը, լինելով ԵՏՀ նախագահ, կարողացել է ստեղծել շատ լավ աշխատանքային մթնոլորտ։

«Նա համբերատարություն էր ցուցաբերում այն հարցերի շուրջ, որոնք ընթանում էին սուր քննարկումների շրջանակում, ուժ էր գտնում ամեն ինչի համբերելու, բոլոր պայմանները ստեղծում էր, որ գայինք միասնական որոշման։ Ցանկանում եմ Ձեզ առողջություն ու հետագա հաջողություններ»,-ասաց Պուտինը։

ԱՄՆ Սենատը ընդունեց Հայոց ցեղասպանության ճանաչման բանաձեւը՝ չնայած դրան խանգարելու Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի բոլոր ջանքերին։ Այս մասին են գրում համաշխարհային ԶԼՄ-ները։

Համարյա բոլոր թերթերի ու գործակալությունների հրապարակումներում ընդգծվում է, որ Սենատի կողմից բանաձեւի հենց հիմա ընդունումը կապված է Թուրքիայի վարքագծի հետ։

«Հինգշաբթի օրը Սենատը միաձայն քվեարկեց այն բանի օգտին, որ Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչվի որպես ամերիկյան արտաքին քաղաքականության հարց։ Փաստաթուղթը ընդունվեց Թրամփի վարչակազմի առարկությունների ֆոնին եւ դարձավ երկու կուսակցությունների օրենսդիրների զայրույթի արտահայտությունը Թուրքիայի հանդեպ»,- գրում է The New York Times-ը։

Ինչպես նշում է AFP-ը, մինչ Հայոց ցեղասպանության բանաձեւի ընդունումը Սենատը հավանության էր արժանացրել Թուրքիայի դեմ պատժամիջոցները։ «Օրենսդիրները մարտահրավեր նետեցին Թրամփին, որպեսզի նա հավանություն տա Ցեղասպանության բանաձեւին, թեեւ նրա պաշտոնական ստորագրությունը չի պահանջվում»,- հայտնում է գործակալությունը։

AFP-ը մեջբերում է կոնգրեսական Ադամ Շիֆին, որը հայտարարել է, թե Կոնգրեսը միաձայն համամիտ է, որ Ցեղասպանության մասին ճշմարտությունն ասվի։ «Եկել է ժամանակը, որ նախագահը միանա»,- հայտարարել է նա։

Bloomberg-ում հոդվածի հեղինակ Դենիել Ֆլեթլին նույնպես կարծում է, որ բանաձեւն ընդունվել է Թուրքիայի հետ լարված հարաբերությունների համատեքստում։ Փաստաթուղթը, նրա խոսքերով, ընդունվեց՝ չնայած Պետդեպի կողմից դիմակայությանը եւ այն մտավախություններին, որ դա ավելի կբարդացնի Թուրքիայի հետ հարաբերությունները։

Բրիտանական The Guardian-ը նույնպես գրում է, որ Թուրքիան երկար ժամանակ օգտագործում էր ՆԱՏՕ-ում դաշնակից լինելու լծակը եւ սպառնում էր երկկողմ հարաբերությունների համար հետեւանքներով։ «Հինգշաբթի օրը Թրամփն անկարող էր Սենատում իր կողմնակիցներից որեւէ մեկին համոզել հանդես գալ դրա դեմ»,- ասվում է հոդվածում։

The Washington Post-ը նույնպես կարծում է, որ Թուրքիայի գործողությունները մեծ հիասթափություն են առաջացրել Կոնգրեսում՝ նոր խթան հաղորդելով Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հարցի վերակենդանացման ջանքերին։ «Հայոց ցեղասպանության ճանաչման բանաձեւը ինտենսիվ լոբբիի թեմա էր տասնամյակներ շարունակ, այն դեպքում երբ Թուրքիան օրենսդիրներին, ազգային անվտանգության խորհրդականներին համոզում էր այդ փաստաթղթի դեմ հանդես գալ»,- գրում է թերթը։

Սակայն, չնայած ընդունված փաստաթղթի հանդեպ լկտի քաղաքական մոտեցմանը, շատ լրատվամիջոցներ չեն կարողացել շրջանցել նաեւ զգացմունքային բաղադրիչը։ Հատկապես նշվում է ոչ միայն հայկական լոբբիի, այլեւ սենատոր Ռոբերդ Մենենդեսի ջանքերը, որի համար այս հաղթանակը հատկապես կարեւոր էր։

«Մենենդեսը չկարողացավ թաքցնել զգացմունքները՝ ասելով․ «Ես երախտապարտ եմ, որ այս բանաձեւն ընդունվեց այն ժամանակ, երբ դեռեւս կան ցեղասպանությունից հետո վերապրածներ, եւ նրանք կարող են տեսնել, որ Սենատը ճանաչում է, թե ինչի միջով են իրենք անցել»,- գրում է CNN-ը։

«Նյու Ջերսիից դեմոկրատը հուզվեց, երբ պատմում էր Ցեղասպանության սարսափների մասին»,- նշում է USA Today-ը։

New York Daily-ն ընդգծել է, որ երբեք չի լինում համապատասխան ժամանակ նրա համար, որպեսզի բարձրաձայնվի անհարմար ճշմարտությունը, սակայն Սենատը հենց այդպես վարվեց՝ ճանաչելով Հայոց ցեղասպանությունը։

Թուրքիայում բուռն արձագանք է առաջացրել ԱՄՆ Սենատի կողմից Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձևի ընդունումը։  Թուրք բարձրաստիճան պաշտոնյաները Սենատի որոշումը դատապարտող հայտարարություններ են անում։ Այս մասին գրում է ermenihaber-ը։
Թուրքիայի նախագահականից հետո չուշացավ նաև ԱԳՆ արձագանքը։ ԱՄՆ Սենատի որոշմանը արձագանքել է Թուրքիայի արտգործնախարար Մեվլյութ Չավուշօղլուն։ Նա թվիթերի իր միկրոբլոգում գրառում է կատարել՝ ասելով.
«ԱՄՆ-ի սենատի  որոշումը քաղաքական բեմադրություն է։ Այն իրավական հենք և ուժ չունի։ Նրանք. ովքեր պատմությունը օգտագործում են քաղաքական նպատակներով՝ վախկոտներ են, ովքեր չեն ցանկանում առերեսվել պատմության հետ»։
Արձագանքել է նաև Էրդողանի մամուլի խոսնակ Իբրահիմ Քալընը։ Նա նշել է, որ այս որոշումը  « թե քաղաքական,  թե  տնտեսական, ռազմական, ոլորտում Թուրքիայի վճռական դիրքորոշման վրա ոչ մի կերպ ազդեցություն չի կարող ունենալ»։
Հիշեցնենք, որ նախօրեին ԱՄՆ սենատը ընդունեց Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձև։
Սենատորներ Ռոբերտ Մենենդեսի և Թեդ Կռուզի կողմից ներկայացված թիվ 150 բանաձևը, որն ընդունվել է միաձայն, պաշտոնապես մերժում է Թուրքիայի՝ հայերի, հույների, սիրիացիների, ասորիների և այլ քրիստոնյա ազգերի դեմ կատարած Ցեղասպանության նկատմամբ ժխտողականությունը: Այն աջակցում է Հայոց ցեղասպանության մասին իրազեկվածության բարձրացմանը՝ մերօրյա վայրագությունները կանխելու նպատակով։

Թուրքիայի ընդդիմադիր «Ժողովրդահանրապետական» կուսակցության (ԺՀԿ-CHP) անդամ, մեջլիսի պատգամավոր Դենիզ Յավուզյըլմազը հայտարարել է, որ կուսակցության անունից, 40 պատգավորի ստորագրությամբ առաջարկ է ներկայացվել խորհրդարան՝ Հայաստանում գտնվող Մեծամորի ատոմակայանի վտանգները ուսումնասիրելու համար։

Յավուզյըլմազը մեջլիսում տեղի ունեցած մամուլի ասուլիսի ժամանակ նշել է, որ Մեծամորի ատոմակայանը Իգդիրից ընդամենը 16 կմ հեռավորության վրա է գտնվում, և ատոմակայանի անվտագնությունը Թուրքիայի և տարածաշրջանի երկրների համար կենսական նշանակություն է կրում։

«Պարզելու համար, թե Մեծամորի խնդիրը մեր երկրի և հարևան երկրների վրա ինչ կործանիչ հետևանքներ կարող է ունենալ, ինչպես նաև խնդրին միջազգային հանրության ուշադրությունը հրավիրելու համար, մենք ԺՀԿ-ի անունից, 40 պատգամավորի ստորագրությամբ խորհրդարանական հետազոտության առաջարկ ենք ներկայացրել»,- ասել է Յավուզյըլմազը։

Աղբյուրը՝ ermenihaber.am

Մարդու իրավունքների եվրոպակա դատարանն այսօր հրապարակել է «Քավալան ընդդեմ Թուրքիայի» գործով վճիռը, որն արձանագրել է, որ կառավարությունը պետք է քայլեր ձեռնարկեր՝ դիմումատուի կալանքին վերջ դնելու ու նրան անհապաղ ազատ արձակելու համար։

ՄԻԵԴ-ը արձագագրել է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 5-րդ հոդվածի 1-ին մասի (ազատության և անվտանգության իրավունք), 5-րդ հոդվածի 4-րդ կետի խախտումներ (կալանքի օրինականության վերաբերյալ արագ որոշում կայացնելու իրավունք), ինչպես նաև  18-րդ հոդվածի (իրավունքների սահմանափակումների օգտագործման սահմանափակում) խախտում, որը կատարվել է 5-րդ հոդվածի 1-ին մասի հետ միասին, և որ պատասխանող պետությունը պետք է ձեռնարկեր բոլոր միջոցները` վերջ տալու դիմումատուի կալանավորմանն ու ապահովեր նրա անհապաղ ազատումը:

Քավալան կալանավորվել է 2017թ.-ի հոկտեմբերի 18-ին։ Նա Ստամբուլի Գեզի զբոսայգու ցույցերից կալանավորված  16 մասնակիցներից մեկն է։ Վերոնշյալ 16 անձանց նկատմամբ, որոնց թվում են նաև Քավալան և թուրք հայտնի լրագրող Ջան Դունդարը, առաջադրվել են մի շարք մեղադրանքներ։

Անձամբ Քավալան մեղադրվում է «Թուրքիայի Հանրապետության կառավարությունը տապալելու փորձ անելու» մեջ։ Նա մասնակից է եղել Գեզիի զբոսայգում 2013թ.-ին տեղի ունեցած հակաիշխանական ցույցերին։

Նշենք, որ Օսման Քավալան Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչած և դատապարտած գործիչներից է:

Թուրքիայի արդարադատության նախարարությունը թույլատրել է Դիարբեքիրի փաստաբանական պալատի նախկին նախագահի և գործադիր խորհրդի անդամների դեմ հետաքննություն սկսել, գրում է ermenihaber-ը:

Պատճառը 2018թ-ին ապրիլի 24-ի առիթով պալատի հրապարակված հայտարարությունն է: Կազմակերպության նախկին նախագահ Ահմեթ Օզմենին և ղեկավար խորհրդի 10 անդամի մեղադրանք է առաջադրվել քրեական օրենսգրքի 301-րդ հոդվածի հատկանիշներով՝ մասնավորապես «ժողովրդին հրապարակայնորեն ատելության և թշնամության հրահրելու, Թուրքիայի ազգային մեծ ժողովը նսեմացնելու» կետով:

Դիարբեքիրի իրավաբանական ընկերակցության՝ 2018թ ապրիլի 24-ին «Կիսում ենք հայ ժողովրդի չապաքինվող մեծ ցավը» խորագրով հայտարարության մեջ նշվել էր.

«Ժամանակին պատասխանատուները, նախ հայ մտավորականներին և առաջնորդներին ոչնչացնելով, իսկ հետո «Աքսորի մասին օրենքի» անվան տակ զինվորական ստորաբաժանումների և Հետախուզական կառույցի՝ Teşkilatı Mahsusa (Հատուկ կազմակերպություն) միջոցով մեկ միլիոնից ավել քաղաքացու դեպի Սիրիայի սահմաններ մահվան տանելով, դաժան քաղաքականություն են վարել:

Տառապանքն այնքան մեծ է եղել, որ ՄԱԿ-ի Ցեղասպանության մասին կոնվենցիայում «ցեղասպանություն» եզրույթը ստեղծել են հայ ժողովրդի նկատմամբ կատարվածից ոգեշնչված: Ստամբուլում, Դիարբեքիրում, Վանում և Անատոլիայի մի շարք քաղաքաներում, որտեղ հայեր են ապրել, կոտորածի, աքսորի և տեղահանության առաջացրած ավերածությունը և խորը ցավը թարմ է մնում: Հարգանքով ոգեկոչում ենք ցեղասպանության ընթացքում զոհված քաղաքացիական անձանց և անմեղ բոլոր հայերին»: